Die Rooivleisprodusente-organisasie (RPO) Wes-Kaap se jaarvergadering by Nampo Kaap het gefokus op die naspeurbaarheid van rooivleis as die sleutel tot die bedryf se toekoms. Ander kwessies soos veediefstal, stygende insetkoste en swak infrastruktuur is ook bespreek, maar die deurlopende tema was dat naspeurbaarheid nie net ’n tegniese vereiste is nie, maar ’n noodsaaklike besigheidspraktyk om markaandeel en winsgewendheid te beskerm. Volgens voorsitter Jaco van den Berg kan biosekuriteit en naspeurbaarheid produsente help om koste te bespaar en insette spaarsamig te benut deur presisieboerdery.
Die Belangrikheid van Naspeurbaarheid
Die kritiese punt wat na vore gekom het, is dat produsente nie meer moet vra of naspeurbaarheid ’n premie sal lewer nie, maar eerder wat hulle sonder dit sal verloor. Van den Berg het benadruk dat naspeurbaarheid ’n kommoditeit in ’n produk kan omskep wat beter markposisie geniet. Hy het ook gewaarsku dat die gebrek aan vinnige implementering konflik tussen produsente kan verhoog.
Dian Gilliomee van Overberg Meat het verduidelik dat markte naspeurbaarheid vereis, eerder as net inentings. Hy het Katar as voorbeeld genoem: die land het in 2023 90,000 lammers se vleis van Suid-Afrika ingevoer, maar in 2024 die grens gesluit. Tot dusver in 2025 is geen lamsvleis uitgevoer nie, wat ’n groot finansiële verlies beteken. Terwyl die plaaslike skaapvleismark met 1% per jaar krimp, het uitvoere met 6% per jaar gegroei—’n groei wat nou in gevaar is weens ’n gebrek aan naspeurbaarheid.
Samewerking en Markuitbreiding
Die vergadering het ook die regering se perspektief ingesluit. Dr. Ivan Meyer, Wes-Kaapse Minister van Landbou, Ekonomiese Ontwikkeling en Toerisme, het sy frustrasie met die nasionale regering se traagheid uitgespreek en belowe om onafhanklik op te tree. Hy het die komende vergadering met G20-landbouministers in die Wes-Kaap as ’n geleentheid beskryf om internasionale handelsbande te versterk. Hy het verder die belangrikheid van Afrika- en Europese markte beklemtoon, aangesien 66% van alle Wes-Kaap landbou-uitvoere na Afrika gaan, terwyl 96% van Suid-Afrikaanse produkte na Europa tariefvry uitgevoer word.
Wat is Volgende?
Die dringendste taak vir die RPO en sy lede is om ’n nasionale, funksionele naspeurbaarheidstelsel te implementeer. Die vergadering het beklemtoon dat versuim nie net uitvoermarkte in gevaar stel nie, maar ook plaaslike verbruikersvertroue en die stabiliteit van die bedryf. Samewerking tussen die regering en produsente is noodsaaklik om hierdie stelsel spoedig in werking te stel.
Erkennings
Twee rolspelers is vereer vir hul bydraes:
- Nico Uys, vir sy werk om rooivleisbelange te bevorder as provinsiale voorsitter en visevoorsitter van die Nasionale RPO.
- John Durr, koördineerder van slaglamkompetisies, vir sy bydrae tot die vestiging van nuwe produsente in die provinsie.
Slotboodskap
Die jaarvergadering se boodskap is onmiskenbaar: naspeurbaarheid is nie meer ’n opsionele toevoeging nie, maar die grondslag van die bedryf se toekoms. Die tyd vir debat is verby; aksie is dringend nodig. Sonder ’n naspeurbaarheidstelsel is die rooivleisbedryf kwesbaar en in gevaar om sy internasionale mededingendheid te verloor. Die pad vorentoe vereis ’n gedeelde verbintenis om ’n veilige, volhoubare en sterk bedryf te bou.